Doğal Alanlar

Hazırlayanlar: Simge Akkaş, Yağmur Saygılı ve Elif Yazıcı Gümüşbıçak
Fotoğraflar: Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Fotoğraf Arşivi

Karasal iklime sahip ve bozkırlarla çevrili Ankara’da yaban hayatının sönük olduğu düşünülse de gerçek böyle değil. Ankara ve çevresi, doğaseverlerin yakından görmesi gereken, Önemli Doğa Alanı olduğu belirlenen, hassas ve benzersiz birçok doğal alana ev sahipliği yapıyor.

Nallıhan Kuş Cenneti

Mevsimsel bir göl olan Nallıhan Kuş Cenneti, Sarıyar Barajı Önemli Doğa Alanı içinde yer alıyor. Kuş gözlemciliği için Ankara çevresindeki en önemli yerlerden biri olan Nallıhan Kuş Cenneti, önemli bir üreme, göç ve kışlama alanı. Kışın çok sayıda kaz, ördek ve patka burada barınırken, kuğular için de burası çok önemli bir sığınak görevi görüyor.

Bölgede kuluçkaya yatan türler arasında küçük akbaba, bıyıklı doğan, kara çaylak, gökdoğan, küçük akbalıkçıl, gece balıkçılı ve gri balıkçıl var. Sıralanan son dört tür, burada aynı kolonide kuluçkaya yatıyor. Akkuyruklu kartal burada düzenli olarak görülüyor ve muhtemelen çevrede ürüyor. Alan, göç eden leylek ve angıtlar için de bir konaklama noktası. Nallıhan Kuş Cenneti’nde gözlemlenen tüm kuşlara bu katalog üzerinden ulaşabilirsiniz.

Eymir ve Mogan Gölü

Eymir ve Mogan Gölleri, Ankara’nın güneyinde, geçmişte akarsu vadisi olan bir bölgede yer alıyor. Derelerden taşınan alüvyonlarla zamanla Mogan Gölü ve ondan beslenen Eymir Gölü oluşmuş. Önceleri kıraç bir yer olan Eymir, 1956’dan sonra Orta Doğu Teknik Üniversitesi’ne verilmiş ve üniversitenin çabalarıyla ağaçlandırılmış. Az sayıda restoran dışında herhangi bir yapı bulunmayan Eymir’de su sporları, doğa yürüyüşleri yapabilir, bisiklet sürebilirsiniz. Ayrıca burası doğa fotoğrafçılığı için de popüler bir mekân.

Mogan Gölü çevresinde ise piknik alanları, koşu yolları ve spor tesisleri bulunuyor. İki gölü içine alan havza, birçok kuş, balıkçıl ve ördek türü için önemli bir üreme ve konaklama alanı. Burada 200-300 civarında küçük kerkenez ve pek çok dikkuyruk yaşıyor.

Tuz Gölü

Tuz Gölü, Ankara, Konya ve Aksaray il sınırlarının kesiştiği yerde, Ankara kent merkezine 130 km mesafede yer alıyor. Milyonlarca yıl önce Anadolu’yu kaplayan Tetis Denizi’nden kopan bir iç denizin son kalıntısı olan Tuz Gölü, Avrupa’nın en büyük tuzlu gölü ve Türkiye’nin ikinci büyük gölü. Uçsuz bucaksız görünümüyle Tuz Gölü, doğaseverlerin çok rağbet ettiği bir yer olmasının yanı sıra nadir kuş türleri için de çok önemli bir yuva alanı. Flamingolar, dünyadaki en büyük doğal üreme kolonilerinden birini burada kurar.

Ayrıca Van Gölü martısı, ince gagalı martı ve bazı yırtıcı kuşlar da burada ürer. Göl, Türkiye’deki tek suçulluğu popülasyonuna da ev sahipliği yapar. Sonbaharda binlerce turna ve kışın çok sayıda kaz burada konaklar. Ayrıca göl çevresindeki bozkırlar, nesli tehlikede olan toy kuşları için Orta Anadolu’nun önemli yaşam alanı.

Kızılcahamam Ormanları

Kızılcahamam Ormanları Önemli Doğa Alanı Soğuksu Milli Parkı’nı içine alıyor ve bu alanda kaplıca tesisleri de bulunuyor. Kızılcahamam Ormanları, kuşlar ve kelebekler açısından önemli bir bölge. Burada birçok orman kuşu ürüyor. Önemli türler arasında kara akbaba, sakallı akbaba, kızıl akbaba, küçük akbaba ve kara leylek var. Kızılcahamam ilçesinin girişinde çok sayıda leylek yuvası bulunuyor. Alandaki öncelikli kelebek türü, Türkiye’ye endemik olan çokgözlü Anadolu çillisi. Yalancı apollo, Anadolu zıpzıpı ve bavius ise nesli bölgesel ölçekte tehlikede olan kelebek türleri arasında.

Kirmir ve İnözü Vadileri

Ankara’nın çevre ilçelerinden Beypazarı’na 3 km mesafede bulunan Kirmir ve İnözü Vadileri, çevresine göre daha sıcak ve nemli koşullarıyla birçok canlı türü için önemli bir yuva. Vadideki sarp kayalıklar, başta kuşlar olmak üzere farklı türlerin buralarda yaşamasına olanak tanıyor. İnözü Vadisi’nde kaya duvarlarındaki mezar ve kiliseler, kültürel varlıklar olarak dikkat çekiyor. Bu alanlar, arkeolojik ve doğal sit alanı olarak korunuyor. Kirmir ve İnözü Vadileri, ayrıca Ankara keçisi olarak bilinen tiftik keçisi sürülerinin sık görüldüğü son bölgelerden biri.

Çöl Gölü

Ankara kent merkezine 80 km mesafede, Haymana ve Balâ ilçeleri arasında bulunan bir acı su gölü olan Çöl Gölü, ilkbahar ve yaz aylarında özellikle kuşlar için büyük önem taşıyor. Bu göl birçok kuş türü için üreme alanı ve flamingo, sakarca gibi bazı kuşlar için kışlama yeri. Dikkuyruk ve angıt gibi kuşlar, su seviyesinin yüksek olduğu yıllarda bu gölden oldukça faydalanıyor. Son yıllarda gölün su düzeyinin düştüğü gözlemleniyor ve ne yazık ki bazı türlerin bölgeden kaybolduğu biliniyor. Göl, ayrıca nesli tehlikede olan sarı lekeli zıpzıp gibi kelebek türlerine de ev sahipliği yapıyor.

Polatlı-TİGEM

Polatlı’dan Konya’ya ulaşan karayolu üzerinde bulunan bu bölge, geniş tarım alanları ve meralarla kaplı. Nesli küresel ölçekte tehlike altında olan toy kuşları ve küçük kerkenezler için önemli bir üreme alanı. Ayrıca bölgede yine küresel ölçekte tehlikede olan şeritli engerek ve Türkiye’ye endemik bir içsu balığı olan aphanius villwocki yaşıyor.

Kazan Tepeleri

Ankara’nın Kazan ve Çubuk ilçeleri arasındaki tepelik bölge, günümüzde geniş şehirleşme, ağaç kesimi ve otlatma gibi sebeplerle yok olma tehlikesi altında. Alanda karaçam toplulukları parça parça görülmekle birlikte, burası dağ bozkırları ve çalı görünümlü meşe topluluklarıyla kaplı. Bu bölge güzel nazlıgöz, yalancı apollo gibi kelebekler ve Anadolu gelinciği için oldukça önemli.

Ayaş Dağları

Ankara çevresindeki korunmuş dağ bozkırlarından biri olan Ayaş Dağları, özellikle kuşlar ve nadir bitkiler için önemli. Dağlar, bozkır ve tüylü meşe topluluklarıyla kaplı. Kır incikuşu, kızıl şahin, alaca ağaçkakan, kirazkuşu, kara alınlı örümcekkuşu, küçük akbaba, kara gözlü mavi kelebek, çokgözlü poseydon, Himalaya mavi kelebeği ve Anadolu gelinciği gibi birçok tür burada yaşıyor. Ayaş Dağları Önemli Doğa Alanı içinde Ayaş ilçe merkezi de yer alıyor. Ayaş, kiraz ve domates bahçeleriyle ünlü. Ziyaretinizde bu lezzetlerin de tadına bakmanızı öneririz.